vrijdag 25 juli 2014

Twee keer nee is ja


Column in eigenWijs 43

‘Twee keer nee is ja’. Dat is de titel van een lezing waarmee psycholoog Steven Pont, bekend van radio en tv, door het land toert. Een vriendin van me ging erheen en schreef er haar tweewekelijkse column over voor een plaatselijk huis-aan-huisblad. Die column gaat normaliter over politiek, over actualiteit in de gemeente en niet over de opvoeding van haar vier kinderen. Ze excuseerde zich daarom tegenover de redactie voor deze ‘opvoedcolumn’. Dat bleek nergens voor nodig. Niet vaak kreeg ze zoveel reacties op haar stukje als deze keer. ‘Op het schoolplein, in het café of gewoon op straat, mensen spraken me aan en zeiden dat ze het met plezier gelezen hadden’, schrijft ze erop terugkijkend.
Zelf ben ik er ook diverse keren op gewezen. Zuchtte ik over een akkefietje met mijn kinderen was de reactie: ‘Heb je die column van Laura niet gelezen? Twee keer nee is ja.’
Stel jezelf steeds twee vragen, zegt Steven Pont. 1. Is het gevaarlijk? 2. Hebben anderen er last van? Twee keer nee, is ja.
Steven Pont pleit voor loslaten, voor kinderen zelf verantwoordelijkheid geven. Ik was niet bij zijn lezingen. Ik zie dat zijn advies steeds in verband wordt gebracht met  buitenspeelavonturen, bomen klimmen, slootjes springen en hutten bouwen. Zelf vind ik het ook heel goed toepasbaar op de huis-en-keukensituaties. Soms letterlijk. Zelf willen koken? Is het gevaarlijk: nee, als je uitlegt hoe de gaspitten werken. Hebben anderen er last van: nee, als je het niet erg vindt om zelf de keuken na afloop te dweilen.
Zelf de straat over steken? Is het gevaarlijk: nee, hij weet inmiddels heel goed dat je naar links, rechts en weer naar links kijkt voordat je de straat op stapt. Hebben anderen er last van: nee.
Blijkbaar zitten ouders dringend verlegen om heldere opvoedadviezen. Twee keer nee is ja is zo’n advies. Het past precies in deze tijd. Opvoedgrenzen zijn rekbaar, onderhandelbaar en daardoor ook vaag. Tegelijkertijd hebben ouders de neiging om overbeschermend te zijn.
De kinderopvang weet daarover mee te praten. De kinderopvang is aangeleerd om overal vooral de risico’s te zien. Die risico’s moeten nauwgezet in beeld gebracht worden. Maar zien we ook nog de mogelijkheden en de kansen?
Natuurlijk heeft de inspectie gelijk dat je moet weten wat er kan gebeuren en hoe je kinderen daarop voor kunt bereiden. Maar nog steeds geldt het aloude adagium: met vallen en opstaan word je groot.
‘Beschouw elke fout die je kind maakt als een stap vooruit op de lange weg naar wijsheid’, zegt mijn opvoedbijbel ‘De Tao Te King voor Ouders’. ‘Elke keer dat je ingrijpt, doen jullie beiden een stapje terug.’